اگر اهل زیادهروی در مصرف مواد غذایی نیستید و میبینید وزنتان بالا میرود باید عوامل دیگر را بررسی کنید. در این مقاله 5 نمونه از این عوامل چاق کننده و دشمن وزن ایده آل را به شما معرفی میکنیم.
دشمن شمارهی 1 : بیخوابی
نتایج پژوهشهای متعدد نشان میدهد که بیخوابی میتواند باعث اضافه وزن و چاقی مفرط شود. محققان به این نتیجه رسیدهاند افرادی که کمتر از 7 ساعت میخوابند سه برابر بیشتر از افرادی که 8 یا 9 ساعت میخوابند در معرض چاقی قرار میگیرند. باید بدانید بررسیهای دیگری نیز حاکی از این است که باید روزانه حداقل 6 و حداکثر 9 ساعت خوابید. به خاطر اینکه خواب کمتر یا بیشتر از این ساعات میتواند خطر اضافه وزن و دیابت را افزایش دهد.
اگر دنبال دلیل آن هستید باید بدانید که کمبود خواب باعث افزایش میزان هورمون اشتها شده و میزان هورمون سیری یا همان لپتین را کاهش میدهد. از این گذشته با کمبود خواب میزان هورمونهای «چربی سوزی» مانند تستوسترون و هورمون رشد نیز کاهش مییابد. محققان همچنین معتقدند افرادی که ساعات زیادی بیدار هستند بیشتر به سمت مواد غذایی کشیده میشوند. نتایج پژوهشهایی که روی کودکان انجام شده است نیز نشان میدهند کودکانی که به اندازهی کافی نمیخوابند بیشتر در معرض بیش فعالی قرار میگیرند. برای همین برای کودکان سن دبستانی ده تا یازده ساعت و برای کودکان کوچکتر یازده تا سیزده ساعت خواب لازم است تا از اضافه وزن و بیش فعالی دور بمانند.
دشمن شمارهی 2: آلودگی
نتایج پژوهشهایی که در سال 2002 انجام شد نشان میدهد که آلودگی ناشی ازآلایندههای شیمیایی میتواند باعث چاقی و اضافه وزن شود. ترکیبات شیمیایی که همهی ما در طول روز سر و کار داریم میتوانند نظم کنترل وزن بدن ما را به هم بزنند. نتایج پژوهش آمریکایی که در سال 2007 انجام شد نشان میدهد ترکیباتی مانند فتالات ها و بیسفنول A که در برچسبهای غذایی به کار برده میشوند جزو ترکیباتی هستند که خطر ابتلا به چاقی را بالا میبرند. به عقیدهی محققان در زنان بارداری که در معرض این ترکیبات شیمیایی قرار دارند خطر ابتلا به چاقی نوزادان آینده نیز بالا میرود.
دشمن شمارهی 3: سیستم حرارتی و هوای مطبوع
انسان یک موجود خونگرم است. فرقی نمیکند که خورشید در آسمان میدرخشد، باران میبارد، باد میوزد یا برف میآید: باید دمای بدنش 37 درجه باشد. حفظ دمای درونی بدن یک کار حیاتی است. جریان خون، تنفس و هضم غذا باعث تولید گرما شده و به حفظ دمای ثابت بدن کمک میکنند. با این حال زمانی که هوا سرد است بدن تلاش زیادی برای جبران دمای از دست رفته میکند. بدن همچنین قادر است که با گرمای زیاد نیز مقابله کند. برای این کار هم از تعریق کمک میگیرد.
تعریق یک پدیدهی کاملاً طبیعی بدن است که به کنترل دمای بدن کمک میکند. این فرایندهای فیزیولوژیکی انرژی زیادی لازم داردکه باید از طریق مواد غذایی تأمین شود. برای همین زمانی که هوا گرم یا سرد است کالری زیادی برای تنظیم دمای بدن صرف میشود. اما مشکل اینجاست که ما در زمستان چندان احساس سرما نمیکنیم: چون خانه گرم است، ماشین گرم است و دفتر کارمان هم همچنان گرم است. تابستان چطور؟ آیا با وجود وسایلی مانند کولر و هوای مطبوع احساس گرما میکنید؟ نتیجه این میشود که ما در طول سال کالری کمتری برای مقابله با گرما یا سرما از دست میدهیم. در سال 2006 محققان ژاپنی پژوهشی روی کودکان انجام دادند و مشاهده کردند برخی از کودکان در طول تابستان چاقتر میشوند. محققان به این نتیجه رسیدند که یکی از عوامل چاقی این کودکان ظهور کولر است که از سال 1970 در ژاپن مورد استفادهی زیادی قرار میگیرد.
دشمن شمارهی 4: دخانیات
البته سیگار کشیدن باعث چاقی نمیشود. بلکه بر عکس. سیگار اشتها را از بین میبرد و همچنین متابولیسم بدن را بالا می برد. برای همین کالری بیشتری از دست میرود. مشکل زمانی بروز میکند که میخواهید سیگار را ترک کنید. البته جای تشویق و خوشحالی دارد که بتوانید از شر این استوانهی مرگبار خلاص شوید. چون در این صورت خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی، سرطان ریه و غیره را از خود دور میکنید. اما با ترک سیگار وزنتان بالا میرود. به خاطر اینکه متابولیسم بالا رفته، کاهش مییابد و شما بیشتر غذا میخورید. برای همین هم احتمال اضافه وزنتان بالا میرود. خوشبختانه این اضافه وزن بعد از ترک سیگار همیشگی نیست. داشتن تغذیهی مناسب و ورزش منظم میتواند شما را به وزن ایده آلتان برساند.
دشمن شمارهی 5: داروها
قرصهای ضد بارداری: این داروهای هورمونی باعث افزایش اشتها و احتباس آب میشوند. قرصهایی که حاوی دوز بالای استروژن و پروژسترون هستند نیز میتوانند میزان تودهی چربی بدن را بالا ببرد.
داروهای اعصاب: داروهای ضدافسردگی، آرامبخشها و غیره میتوانند باعث اضافه وزن شوند. ترکیبات این داروها اشتها را افزایش میدهند و فرد را به سمت ریزه خواری می کشانند. از این گذشته این قرصها باعث افزایش ترشح انسولین نیز میشوند.
داروهای مربوط به دیابت: سولفامیدهایی که برای بیماران دیابتی تجویز میشود معمولاً باعث افزایش وزن میشود.
داروهای مربوط به سرطان: برخی از داروهایی که در شیمی درمانی برای درمان سرطان سینه استفاده میشود باعث افزایش وزن میشود. از اینها گذشته برخی از داروهایی که بیماران فشارخونی برای مقابله با سکتهی قلبی استفاده میکنند نیز چاق کننده است.