تزریق PRP چیست و چه کاربردی دارد؟
تزریق PRP در جوانسازی پوست یک استراتژی درمانی نوین است.
PRP پلاسمای خون حاوی تعداد بسیارفراوان پلاکت است. پلاکت ها عناصر لازم برای ارتقاء سلامت وانعطاف پذیری پوست بوده وبه دلیل وجودمقدار زیادی از موادی که فاکتور رشد نام دارنددر روند بازسازی بافت ها نقش مهمی ایفا مي كنند.مصارف پزشکی PRP دو تا سه دهه قبل شروع شد و تا سالها کاربرد محدودی داشت (مثل درمان زخم های مزمن سوختگی ها و جراحی فک و صورت ).در سالهای اخیر استفاده از PRPبه تنهایی و یا همراه با روشهای دیگر (مانند تزریق چربی)برای زیبایی و جوانسازی پوست صورت، دستها و كاهش ریزش مو کاربرد پیدا کرده است. از این روش در نواحی پیشانی ، چروک های اطراف چشم، گونه ها و چروک های اطراف لب استفاده میشود.البته این روش به هیچ وجه جایگزین روشهای دیگر مانندجراحی های زیبایی صورت،تزریق چربی، بوتاکس ، ژل وغیره نبوده و هر کدام از مواردفوق جایگاه و کاربرد خود را دارند وPRP میتواندبه تنهائی و یا بعنوان درمان تکمیلی در کنار آنها استفاده شود .
PRP چگونه سبب جوانسازی می شود؟
PRP دارای غلظت بالائی ازموادی بنام فاکتورهای رشد (growth factors) می باشد که بطور طبیعی در داخل پلاکتها وجود داشته و در روند ترمیم و بازسازی بافتها نقش ویژه ای دارند. هنگامی که فاکتورهای رشد از داخل پلاکتها آزاد شوند ،باعث رشد، تکثیر و تمایز سلولهای بافت مربوطه می شوند. مثلا در استخوان باعث ترمیم شکستگی و در غضروف مانع سائیدگی می شوند. اگر در نزدیکی ریشه موها تزریق شوند باعث رویش مجدد طبیعی مو می شوند. در پوست صورت باعث افزایش کلاژن ، الاستین، عروق خونی و در نهایت بهبود ضخامت و با طراوت شدن پوست و رفع چین و چروک می شوند.
PRP چگونه تهیه می شود؟
ابتدا نمونه خون به مقدار مورد نیاز از فردگرفته میشود (معمولا 16-8 سی سی خون ). سپس با استفاده ازکیت های حاوی ژل جداکننده و دستگاه سانتریفیوژ ،پلاکتها جدا شده و آماده تزریق میشوند. قبل از تزریق میتوان به محل کرم بیحس کننده مالید تا درد کمتر حس شود. تزریق با وسیله خاصی بنام مزوگان صورت میگیرد. این وسیله این قابلیت را دارد که مقدار و عمق تزریق را بدقت تنظیم نموده و در نتیجه از تزریقات با عمق و مقدار نامناسب جلوگیری کرده مانع از هدر رفتن PRP تهیه شده میگردد.سرسوزنهایی که در این روش از آنها استفاده میشود فوقالعاده ظریف هستند بطوریکه این کار با حد اقل درد انجام می شود.
مزایای این روش چیست؟
- چون در این روش ماده مورد استفاده از خود بیمار گرفته می شود ، امکان عوارض ناشی از ورود جسم خارجی به بدن مانند پس زدن بافت و حساسیت و یاانتقال بیماری وعفونت وجود ندارد .
- در همه نواحی بدن قابل استفاده است.
- نیاز به بستری و استراحت ندارد.
- به هیچ وجه خطراتی مانند ایجاد تومور در این روش وجود ندارد.
- اثرات آن میتواند تا حدود یکسال باقی بماند .
معایب این روش چیست؟
- آشکار شدن اثرات این روش تدریجی است و بین 3 هفته تا 3 ماه بعد از تزریق طول می کشد تا خود را نشان دهد.
- ضایعات عروقی، اسکار شدید، چین های عمیق و افتادگی متوسط تا شدید پوست با این روش درمان نمیشوند .
- از آنجائیکه PRP حجم دهنده نیست نمیتوان از آن مثل ژل و چربی را برای پر کردن و حجم دهی (مثلا برای پر کردن خط خنده و یا گونه گذاری)استفاده کرد. ولی میتوان برای ماندگاری بیشتر چربی تزریقی آن را با PRP ترکیب کرد .
در زیبایی کاربرد این روش چیست؟
- کاهش چین و چروک و کاهش سیاهی و کبودی و پف اطراف چشم
- جوانسازی پوست و پیشگیری از پیری در صورت،دستها و گردن
- PRPبرای درمان کم پشت شدن موها و ریزش مو روش موثری است . عمر موها با تزریقPRP طولانی ترشده و ترمیم موهای آسیب دیده با سرعت بیشتری انجام میشود. این روش همچنین باعث تحریک و تشدید رشد و رویش موهای به خواب رفته یا ظریف میشود .
- تزریق همزمان با چربی( باعث ماندگاری بیشتر چربی میشود)
- بهبود جای جوش و اسکار زخم ( با استفاده از این روش کمتر می شود)
PRP در چه کسانی نباید انجام شود؟
- افراد سیگاری
- افرادی که دچار بیماریهای پلاکتی هستند
- افرادی که داروهای رقیق کننده خون( ضد انعقادمثل وارفارین و آسپیرین ) و یا کورتن استفاده میکنند .
- افرادی که دچار بیماری پوستی هستند
- سرطان پوست
- وجود عفونت در محل تزریق
- افرادی که سیستم ایمنی بدن آنها به هر علتی تضعیف شده باشد(مثل شیمی درمانی، مصرف کورتن و ایدز)
- افراد معتاد به مواد مخدر یا الکل
- افرادی که انتظارات آن ها واقع بینانه نیست
چه افرادی نتیجه خوبی نمی گیرند؟
- افرادی که دچار ضایعات پوستی شدید ناشی از نور خورشید باشند
- افرادی که چین های عمیق پوست داشته باشند
- کسانی که ضایعات عروقی (مانند مویرگهای برجسته) روی بینی و گونه ها دارند
- علاوه بر این درحدود ده درصد افرادی که در گروههای نام برده قرار ندارند نیز نتایج خوبی حاصل نمی شود.
عوارض احتمالی این روش چیست؟
تورم، قرمزی ، سوزش و درد خفیف وکبودی مختصر در ناحیه تزریق ایجاد میشود که ظرف چند روز برطرف می شود.
نتایج درمان به چه فاکتورهائی بستگی دارد و چه افرادی نتیجه خوبی نمیگیرند؟
نتایج درمان به وضعیت واکنشهای سلولی فرد بستگی داشته و در افراد مختلف متفاوت است. گرچه بهبود قابل قابل توجه 4 هفته بعد ازتزریق، به خصوص در پیشانی ، گونه ها ، گردن و پشت دست اتفاق می افتد بیشترین اثر بعد از 3 ماه مشخص میشود. این بهبود در افراد جوانتر بیشتر قابل رویت است.
در موارد زیر نتایج خوبی نخواهیم داشت :
- افراد مسن
- افرادسیگاری
- افراد دچار بیماری های مزمن
- افراد با تغذیه نامناسب
- افرادی که زیاد در معرض آفتاب هستند
- افرادی که مراقبت خوبی از پوست خود نمی کنند
آیا تعداد و فاصله تزریق برای جوانسازی بر حسب سنین مختلف متفاوت است؟
- قبل از 30 سالگی هر سه سال یک بار تزریق (جهت پیشگیری)
- 30 تا 40 سالگی هر سال یک بار تزریق.
- 40 تا 50 سالگی سه بار تزریق ( تزریق دوم و سوم بترتیب ، 6 و 9 ماه بعد از تزریق اول) و سپس هر یک الی دو سال یکبار درمان نگهدارنده
- بعد از 50 سالگی سه بار تزریق (تزریق دوم و سوم بترتیب 3ماه و 6 ماه بعد از تزریق اول و سپس سالی یک بار (درمان نگهدارنده)
البته فواصل ذکر شده تقریبی بوده وبه نظر می رسد پاسخ بیولوژیکی فرد بهترین معیار برای تنظیم فواصل تزریق PRP میباشد.
هرچند نتایج درمان بعد از سه هفته شروع به ظاهر شدن میکند ولی نتایج کامل بعد از سه ماه ایجاد می شود.
بطور کلی چند در صد افراد نتیجه خوبی می گیرند؟
نتایج PRP به عوامل مختلفی بستگی دارد.یکی از مهمترین عوامل بکار گیری تکنیک درست و اصولی است . البته علاوه بر اجرای صحیح و دقیق درمان ، کیفیت واکنش های سلولی بیمارنیزاهمیت فوقالعاده زیادی دارد. این عامل قابل پیش بینی ، کنترل یا تنظیم بوسیله پزشک معالج نیست و لذا نتایج بدست آمده در یک طیف از نتایج بسیار خوب تا نتایج ضعیف قرار میگیرند.
در کل، درحدود ۶۰ درصد افراد نتایج خوب گرفته میشود.در ۳۰ درصد موارد نتایج متوسط میگیرند و دربقیه(حدود10 در صد) نتایج ضعیف است.
بعد از انجام PRPچه مراقبت هایی لازم است؟
- محل تزریق شده تا 24 ساعت نباید شسته شود
- از کرم ضد آفتاب استفاده شود
- از تابش مستقیم آفتاب به مدت 2 هفته اجتناب گردد
- از کرم نگهدارنده روز و شب استفاده شود
- به مدت یک هفته از عینک آفتابی استفاده شود